Η προτίμηση στις ταινίες με προβλέψιμο τέλος ίσως να φαίνεται παράδοξη, ειδικά αν σκεφτεί κανείς την έλξη που ασκεί το μυστήριο και οι ανατροπές στο κοινό. Όμως, υπάρχει επιστημονική εξήγηση πίσω από αυτή την αγάπη για τις “γνωστές” πλοκές. Η ψυχολόγος Pamela Rutledge εξηγεί ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος αναζητά ασφάλεια σε μοτίβα που μπορεί να προβλέψει, καθώς αυτά ενισχύουν την αίσθηση της ηρεμίας. Σε έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα και άγχος, οι ταινίες με προβλέψιμο τέλος προσφέρουν μια γνωστική ανταμοιβή, κάνοντας τον θεατή να νιώθει μεγαλύτερη σταθερότητα.

Ένας από τους πιο γνωστούς αφηγηματικούς “σκελετούς” είναι το λεγόμενο Ταξίδι του Ήρωα. Εμπνευσμένο από αρχαίους μύθους και αναλυμένο από τον Joseph Campbell στο έργο The Hero with a Thousand Faces, το μοτίβο αυτό αποτελείται από τρεις πράξεις που επαναλαμβάνονται σχεδόν σε κάθε ιστορία. Στην αρχή, ο ήρωας ζει μια φυσιολογική ζωή και καλείται σε μια περιπέτεια, στη συνέχεια περνάει από προκλήσεις και αναμετρήσεις που τον δοκιμάζουν και, τέλος, ξεπερνά τη μεγαλύτερη πρόκληση, νικώντας και θριαμβεύοντας.

Το κοινό αγαπά αυτό το μοτίβο για διάφορους λόγους. Πρώτον, διευκολύνει την ταύτιση με τον ήρωα, προσφέροντας μια καθαρή αφήγηση με σαφείς αξίες και προβλέψιμες εξελίξεις. Η συνεχής ανατροφοδότηση των ίδιων στοιχείων σε νέες ταινίες δημιουργεί μια αίσθηση οικειότητας, ενώ το ηθικό δίπολο καλού-κακού συχνά γίνεται το ιδανικό φόντο για την ψυχολογική μας ικανοποίηση.

Ένα επιπλέον στοιχείο που καθιστά τις ταινίες αυτές απολαυστικές είναι η ηθική δικαίωση των χαρακτήρων, όπως εξηγεί η Affective Disposition Theory. Όταν βλέπουμε τον πρωταγωνιστή να επιβραβεύεται για τις καλές του πράξεις και τον “κακό” να τιμωρείται για τις δικές του, αυτό ενισχύει το συναίσθημα της ευχαρίστησης, κάνοντάς μας να νιώθουμε ότι η τάξη αποκαθίσταται στον φανταστικό κόσμο της ταινίας – κάτι που, έμμεσα, μας δίνει μια αίσθηση τάξης και στην πραγματικότητα.

Η ψυχική ανακούφιση που προκύπτει από τις στερεοτυπικές, απλές πλοκές ενισχύεται από το γεγονός ότι απαιτούν λιγότερη διανοητική προσπάθεια. Σε έναν κόσμο με συνεχείς προκλήσεις και σύνθετα προβλήματα, οι γνωστές και εύκολες αφηγήσεις λειτουργούν ως “ασφαλές καταφύγιο”. Έτσι, δεν είναι παράξενο που οι ταινίες με προβλέψιμο τέλος εξακολουθούν να μας γοητεύουν – μας προσφέρουν μια οικεία, σταθερή εμπειρία, γεμάτη συναισθηματική ικανοποίηση.

Πηγή: https://www.ow.gr/psychologia/giati-mas-aresoun-oi-tainies-me-provlepsimo-telos/

Το άρθρο αυτό έχει 102 Views